استرول‌ها (Sterols) یکی از هشت دسته از لیپیدها (lipids) هستند که توسط سیستم طبقه‌بندی Lipid Maps تعریف شده‌اند. این طبقه شامل کلسترول (cholesterol) و بستگان آن است که بر روی اسکلت کلستان (cholestane skeleton) ساخته شده‌اند. استرول‌ها به زیرگروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام نقش‌های خاصی در بدن دارند. این زیرگروه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- کلسترول (Cholesterol): یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین استرول‌ها است که در ساختار غشاهای سلولی و پیش‌ساز بسیاری از هورمون‌ها نقش دارد.
- استروئیدها (Steroids): این ترکیبات شامل هورمون‌هایی مانند تستوسترون و استروژن هستند که از کلسترول با کوتاه شدن زنجیره جانبی 8 کربنی آن ساخته می‌شوند.
- اسیدهای صفراوی (Bile Acids): این اسیدها از کلسترول تولید می‌شوند و در کبد ساخته شده و به تجزیه و جذب چربی‌ها در دستگاه گوارش کمک می‌کنند. آنها دارای عملکرد کربوکسیل در کربن انتهایی زنجیره جانبی خود هستند.
- اکسی استرول‌ها (Oxysterols): این ترکیبات اکسیده شده‌ی کلسترول هستند که نقش‌های مختلفی در تنظیم کلسترول و عملکردهای سلولی دارند.
- سکو استرول‌ها (Seco-sterols): این ترکیبات شامل ویتامین‌های D3 هستند که از طریق فرآیندهای پیچیده‌ای در پوست تحت تأثیر نور خورشید تولید می‌شوند و برای حفظ سلامت استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن ضروری هستند.
استرول‌ها در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی بدن نقش کلیدی دارند و تفاوت‌های ساختاری آنها منجر به تنوع در عملکردهایشان می‌شود. از جمله فواید استرول‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حفظ سلامت قلب و عروق: برخی استرول‌ها مانند فیتواسترول‌ها می‌توانند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) در خون کمک کنند و در نتیجه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهند.
- تقویت سیستم ایمنی: ویتامین D3، یکی از سکو استرول‌ها، نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و می‌تواند به مقابله با عفونت‌ها کمک کند.
- حفاظت از پوست: برخی استرول‌ها در ترکیبات محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شوند و می‌توانند به حفظ رطوبت و نرمی پوست کمک کنند.
استرول‌ها به عنوان یکی از دسته‌های مهم لیپیدها، در حفظ سلامت عمومی بدن نقش بسزایی دارند. شناخت بیشتر این ترکیبات و نقش‌هایشان می‌تواند به بهبود روش‌های درمانی و مراقبتی کمک کند.
فیتواسترول چیست؟
فیتواسترول ها (Phytosterols) گروهی از ترکیبات آلی هستند که ساختاری شبیه به کلسترول دارند و به طور طبیعی در گیاهان یافت می شوند.
فواید فیتواسترول
- کاهش کلسترول: فیتواسترول ها با جذب کلسترول در روده کوچک، به کاهش کلسترول LDL (“بد”) در خون کمک می کنند.
- کاهش خطر بیماری های قلبی: با کاهش کلسترول LDL، فیتواسترول ها می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهند.
- تقویت سیستم ایمنی: برخی مطالعات نشان داده اند که فیتواسترول ها می توانند با تقویت سیستم ایمنی بدن به مبارزه با عفونت ها کمک کنند.
- کاهش خطر سرطان: تحقیقات اولیه نشان داده است که فیتواسترول ها ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را کاهش دهند.
منابع فیتواسترول
- غلات کامل: جو، گندم، برنج
- آجیل و دانه ها: بادام، گردو، بادام زمینی، تخم کتان
- حبوبات: لوبیا، عدس، نخود
- سبزیجات: اسفناج، کلم بروکلی، کدو سبز
- میوه ها: سیب، توت فرنگی، مرکبات
کاربرد فیتواسترول در صابون سازی
- فیتواسترول ها به عنوان مرطوب کننده در صابون ها استفاده می شوند.
- آنها می توانند به صابون ها خاصیت ضد التهابی بدهند.
- فیتواسترول ها می توانند به صابون ها خاصیت آنتی اکسیدانی بدهند.
نکات:
- مصرف بیش از حد فیتواسترول ها می تواند جذب ویتامین های محلول در چربی را مختل کند.
- زنان باردار یا شیرده باید قبل از مصرف مکمل های فیتواسترول با پزشک خود مشورت کنند.
براسیکاسترول (Brassicasterol) چیست؟
فرمول شیمیایی: C28H46O
طبقه بندی: استرول گیاهی
منابع:
- جلبک های تک سلولی
- گیاهان زمینی از جمله کلزا، کلم، کلم بروکلی، گل کلم، شلغم و جوانه بروکسل
کاربردهای براسیکاسترول
- نشانگر زیستی: برای نشان دادن وجود مواد جلبکی در محیط
- افزودنی غذایی E499: به عنوان امولسیفایر و تثبیت کننده در مواد غذایی
- دارای خواص ضد التهابی: در مطالعات حیوانی و سلولی
نکات قابل توجه:
- براسیکاسترول از نظر ساختاری شبیه به کلسترول است.
- در سرم و نمونه های خونی انسان با غلظت بالا یافت می شود.
- در برابر تجزیه توسط آنزیم ها یا لیز سلولی مقاوم است.
خواص براسیکاسترول برای پوست
براسیکاسترول یک ترکیب طبیعی است که در بسیاری از سبزیجات، از جمله کلم بروکلی، کلم پیچ و روغن کانولا یافت می شود. این ماده به عنوان یک استرول گیاهی شناخته می شود و به دلیل اثرات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی خود شناخته شده است.
فواید براسیکاسترول برای پوست
- کاهش التهاب: براسیکاسترول می تواند به کاهش التهاب پوست، که می تواند منجر به آکنه، اگزما و سایر مشکلات پوستی شود، کمک کند.
- محافظت در برابر آسیب های UV: براسیکاسترول می تواند به محافظت از پوست در برابر آسیب های ناشی از اشعه UV خورشید، که می تواند منجر به چین و چروک، لکه های قهوه ای و سرطان پوست شود، کمک کند.
- افزایش آبرسانی: براسیکاسترول می تواند به حفظ رطوبت پوست کمک کند و آن را نرم و لطیف نگه دارد.
- کاهش چین و چروک: براسیکاسترول می تواند به تحریک تولید کلاژن و الاستین کمک کند، که می تواند به کاهش چین و چروک و خطوط ریز کمک کند.
صابون های حاوی براسیکاسترول
صابون های حاوی براسیکاسترول برای افرادی که به دنبال یک پاک کننده ملایم و مغذی برای پوست خود هستند، مناسب است. این صابون ها می توانند به التیام و تسکین پوست های تحریک شده کمک کنند و در عین حال آن را نرم و لطیف نگه دارند.
نکته:
در حالی که براسیکاسترول به طور کلی برای اکثر افراد بی خطر است، اما اگر پوست حساسی دارید، قبل از استفاده از صابون حاوی براسیکاسترول، ابتدا آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید.
استیگماسترول چیست؟
استیگماسترول (stigmasterol) یک فیتواسترول غیر اشباع است که معمولا در گیاهان، به ویژه در روغن های گیاهی مانند سویا، آفتابگردان و روغن ذرت یافت می شود. در زمینه صابون سازی، می تواند در فرمولاسیون صابون نقش داشته باشد. استیگماسترول با خواص مفید مختلفی از جمله فعالیت ضد میکروبی مرتبط است. این بخشی از بخش غیرقابل صابون سازی روغن ها است، به این معنی که در طول تولید صابون دچار صابون سازی نمی شود. صابون سازان ممکن است استیگماسترول را به دلیل نقش بالقوه آن در ویژگی های صابون، مانند بافت و خواص آن، مرتبط بدانند.
