روغن جوز هندی به عنوان یک روغن اساسی با طیف گسترده‌ای از خواص مفید، در صنایع مختلف از جمله آرایشی و بهداشتی و صابون سازی کاربرد دارد. این روغن به دلیل خواص ضدالتهابی، ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی خود، می‌تواند به بهبود سلامت پوست و مو کمک کند. در صابون سازی ، روغن جوز هندی به دلیل رایحه گرم و تند خود به صابون‌ها عطر و بویی دلپذیر می‌بخشد و همچنین به دلیل خواص ضد باکتریایی، می‌تواند به عنوان یک ماده ضدعفونی‌کننده طبیعی عمل کند. در محصولات آرایشی و بهداشتی نیز، از این روغن در تولید کرم‌ها، لوسیون‌ها و شامپوها استفاده می‌شود. روغن جوز هندی می‌تواند به کاهش التهاب پوست، بهبود گردش خون و افزایش درخشندگی پوست کمک کند.
زیستگاه
جوز هندی بومی جزایر مالوکا (Molucca Islands) شامل آمبون (Ambon)، باند (Banda)، سرام (Seram)، دامار و نیلا (Damar and Nila) است که سابقاً به جزایر ادویه (Spice Islands) مشهور بودند. از قرن بیستم به بعد، این درخت در مناطق گرمسیری به طور گسترده کاشته شده است، برای مثال در سوماترا (Sumatra)، جاوه (Java)، بورنئو (Borneo)، گینه نو (New Guinea)، مالاکا (Malacca)، پنانگ (Penang)، میناهسا (Minahasa)، شبه قاره هند و شبه جزیره آسیای جنوب شرقی. در قرون وسطی، تجار عرب، دانه های این درخت را از جزایر مالوکا (Molucca Islands) به اروپا آوردند.
شرح
ارتفاع درخت جوز هندی (Nutmeg) تا ۲۰ متر می رسد، اما در هنگام کاشت معمولاً کوچکتر است. پوست آن صاف و به رنگ قهوه ای-خاکستری است و شاخه های جوان آن سبز رنگ هستند. برگ ها متناوب، بیضی-گرد و با حاشیه صاف هستند. درخت جوز هندی همیشه سبز و معمولاً دو پایه (dioecious) است. گل های نر به صورت خوشه (raceme) قرار گرفته اند و دارای ۹ تا ۱۰ پرچم پیوسته (coadunate) هستند. گل آذین ماده از یک تا سه گل تشکیل شده است که هر کدام فقط یک تخمدان دارند. پس از گرده افشانی، تخمدان به یک میوه گرد، گوشتی و زرد رنگ تبدیل می شود که شبیه هلو است و قطر آن حدود ۵ تا ۶ سانتی متر می باشد. این میوه نوعی فَلِیکه (follicle) است که در امتداد درز باز می شود. همچنین به دلیل وجود پریکارپ گوشتی (pericarp)، ممکن است از پشت نیز شکافته شود. این اتفاق حدود ۷ تا ۱۰ ماه پس از ظهور گل ها رخ می دهد.
هنگامی که میوه باز می شود، دانه قهوه ای تیره قابل مشاهده می شود. این دانه را به اشتباه “جوز” می نامند. دانه با یک پوسته قرمز (aril) احاطه شده است. مغز آن از یک جنین کوچک، آندوسپرم (endosperm) فراوان و یک پریسپرم (perisperm) چروکیده که به داخل آندوسپرم بیرون زده، تشکیل شده است. در نهایت، مغز توسط یک پوسته چوبی (ligneous seed coat) احاطه شده است.
کشت (Cultivation)
درختان جوز هندی (Myristica fragrans) در هند، آمریکای مرکزی و جنوبی کشت می شوند. این درختان به آب و هوایی مرطوب و گرم نیاز دارند. با این حال، راکد ماندن آب در خاک باید به حداقل برسد. درخت جوز هندی تنها 5 تا 8 سال پس از کاشت شروع به میوه دهی می کند. میزان برداشت محصول پس از 15 تا 20 سال به حداکثر رسیده و تا 30 تا 40 سال پس از کاشت ادامه می یابد.
هر درخت به طور سالانه 1500 تا 2000 میوه به بار می نشاند. میوه های رسیده از درخت می افتند و از روی زمین جمع آوری می شوند. میوه های جمع آوری شده هنوز دارای پوسته قرمز رنگ (aril) هستند که به دقت جدا و خشک می شوند. در فرآیند خشک شدن، پوسته سفت شده و رنگ آن به نارنجی مایل به زرد تغییر می کند. سپس، پوسته خشک شده را یا به قطعات کوچک خرد کرده و آسیاب می کنند و یا با نام “مِیس” (mace) به فروش می رسانند. هسته های جدا شده از پوسته قرمز رنگ (aril) خشک می شوند تا مغز آن به صدا درآید. سپس پوسته سخت خارجی (seed coat) برداشته شده و مغز آن با آهک پوشانده می شود (limewash).
این کار در گذشته به عنوان دفع کننده حشرات عمل می کرد، اما این سنت همچنان حفظ شده و به عنوان نشانه ای از کیفیت بالا در نظر گرفته می شود. اندونزی تولید کننده اصلی جوز هندی با 27 هزار تن در سال می باشد.
روغن جوز هندی
استخراج روغن هسته ها آسیاب شده و سپس با اعمال حرارت تحت فشار قرار می گیرند. استخراج با استفاده از حلال نیز امکان پذیر است. این کار به طور ایده آل با استفاده از دستگاه عصاره‌گیری سوکسله (Soxhlet extractor) انجام می شود. همچنین می توان از پوسته قرمز رنگ (aril) میوه، روغن چرب به دست آورد.
رنگ
روغن جوز هندی قهوه‌ای مایل به قرمز است، در برخی قسمت‌ها روشن‌تر و شبیه به چربی گاو (Tallow) است.
بو
- عطر و بوی تند و قوی
طعم
- طعم مشخص جوز هندی
ترکیب شیمیایی اسیدهای چرب روغن جوز هندی
| اسید چرب (فارسی – انگلیسی) | محتوای اسید چرب به نقل از کالین و هیلدیچ (1929) | محتوای اسید چرب به نقل از روت و کورمان (2005) | محتوای اسید چرب به نقل از عبدالرشید و جاناردانان (2009) | محتوای اسید چرب به نقل از نیاس و همکاران (2003) |
|---|---|---|---|---|
| لوریک اسید (Lauric acid) | 1.5 | 20.8 | 8.00 | 3.0 |
| میریستیک اسید (Myristic acid) | 76.6 | 73.4 | 55.10 | 90.0 |
| پالمیتیک اسید (Palmitic acid) | 10.1 | 03 | 14.87 | 6.0 |
| استئاریک اسید (Stearic acid) | – | – | 7.30 | 0.5 |
| پتروسلینیک اسید (Petroselinic acid) | – | – | – | 0.13 |
| اولئیک اسید (Oleic acid) | 10.5 | 55 | – | – |
| لینولئیک اسید (Linoleic acid) | 1.3 | – | – | – |
ارقام کلیدی فیزیکی روغن جوز هندی
| خاصیت (فارسی) | مقدار | خاصیت (انگلیسی) | مقدار |
|---|---|---|---|
| ضریب شکست (n) | 1.4662-1.4705 | Refractive index (n) | 1.4662-1.4705 |
| چگالی (d) | 0.945-0.960 | Density (d) | 0.945-0.960 |
| نقطه ذوب | 45-51 درجه سانتیگراد | Melting point | 45-51 °C |
| عدد صابونی شدن | 168-179 | Saponification number | 168-179 |
| عدد اسیدی | 17-23 | Acid number | 17-23 |
| عدد یدی | 40-65 | Iodine number | 40-65 |
| حلالیت | در اتانول گرم کاملاً محلول است و در اتانول سرد تا حدود 55٪ محلول است. در اتیل اتر و کلروفرم محلول است. | Solubility | Completely soluble in hot ethanol, and in cold ethanol to about 55%; soluble in diethyl ether and chloroform |
| غیرقابل صابونی شدن | 17.7% | Unsaponifiable | 17.7% |
| عدد ید | 61.0 | Iodine number | 61.0 |
| عدد صابونی شدن | 185.27 | Saponification number | 185.27 |
| عدد یدی | 63.5 | Iodine number | 63.5 |
کاربرد روغن جوز هندی در داروسازی و پزشکی
روغن جوز هندی به عنوان یک محرک خارجی استفاده می شود. استفاده خارجی به عنوان پماد نیز رایج است. همچنین می تواند یکی از اجزای پچ ها (an ingredient of patches) باشد.
کاربرد روغن جوز هندی در صنعت آرایشی و بهداشتی
روغن جوز هندی به دلیل بوی تند و تیزی که دارد در صنعت عطر سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عوارض احتمالی روغن جوز هندی
- دوز کشنده میانه (LD50) برای موش‌ها در صورت مصرف خوراکی 3640 میلی‌گرم بر کیلوگرم است.
- در صورت استفاده خارجی از روغن جوز هندی، ممکن است انسان دچار تحریکات پوستی شود.
- بلعیدن روغن جوز هندی ممکن است منجر به واکنش‌های آلرژیک شود.
