علف لیمو، که با نام علمی Cymbopogon citratus شناخته می‌شود، یک گیاه علفی چندساله از خانواده گندمیان (Poaceae) است. این گیاه که بومی مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری دنیا، به‌ویژه هند و سریلانکا است، در حال حاضر به‌طور گسترده‌ای در آفریقا، استرالیا و آمریکای شمالی و جنوبی نیز کشت می‌شود. علف لیمو به دلیل عطر و طعم قوی شبیه لیمو، کاربردهای گسترده‌ای در آشپزی، صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی، و حتی در رایحه‌درمانی پیدا کرده است. از نام‌های دیگر این گیاه می‌توان به لمون گرس، چمن معطر، پوتار، کاه مکی، کور گیاه، گورگیاه، اذخر، گزنه دشتی، گربه دشتی و سنبل هندی اشاره کرد. این مقاله به بررسی جامع این گیاه شگفت‌انگیز، از ویژگی‌های گیاه‌شناسی و کشت تا خواص دارویی، با تمرکز ویژه بر فواید آن برای پوست و مو، و همچنین روش‌های مختلف مصرف آن می‌پردازد.
ویژگی‌های گیاه‌شناسی و اکولوژیکی
علف لیمو گیاهی چندساله است که معمولاً 5 تا 6 سال عمر می‌کند و در مناطق گرمسیری به وفور یافت می شود. ارتفاع این گیاه بسته به شرایط محل رویش، بین 90 تا 240 سانتی‌متر متغیر است. برگ های علف لیمو به رنگ سبز روشن، معمولاً نواری شکل و بلند هستند؛ طول برگ‌ها در گونه سیتراتوس بین 20 تا 65 سانتی متر و عرض آن‌ها 1 تا 3 سانتی‌متر است. ریشه این گیاه کوتاه و نسبتاً پراکنده با انشعابات فراوان است. پیکره رویشی گیاه (برگ ها و ساقه های جوان) حاوی اسانس معطر با بوی لیمو است.
نیازهای اکولوژیکی: علف لیمو برای رشد به آب کافی، دمای زیاد و نور فراوان نیاز دارد. کاشت این گیاه در سایه توصیه نمی‌شود، زیرا باعث کاهش اسانس و سخت و چوبی شدن ساقه‌ها شده و کیفیت و کمیت اسانس را کاهش می‌دهد.
- خاک: علف لیمو قادر به رشد در هر نوع خاکی است، اما خاک های سنگین و فشرده برای آن مناسب نیستند. بهترین خاک برای کشت این گیاه، خاک های لومی‌شنی است. PH مناسب خاک برای گونه‌های مختلف آن بین 4.2 تا 8.0 متغیر است.
- آبیاری: آبیاری منظم، به‌ویژه در فصول خشک، برای حفظ مقدار اسانس حیاتی است. میزان بارندگی مورد نیاز سالانه 2000 تا 2500 میلی‌لیتر ذکر شده است. آب‌گرفتگی برای این گیاه مناسب نیست و می‌تواند باعث خشک شدن آن شود.
- دما: دمای مطلوب برای رشد بین 20.6 تا 27.5 درجه سانتی‌گراد است.
کشت و برداشت: کشت علف لیمو به روش بذر یا از طریق تکثیر رویشی (تقسیم بوته) انجام می‌شود.
- کشت بذر: بذرها در خزانه و در بستری از کود حیوانی پوسیده و ماسه نرم کشت می‌شوند. رطوبت و دمای بالا به جوانه‌زنی سریع‌تر کمک می‌کند. نشاها در اواخر بهار تا اوایل تابستان (خرداد-تیر) یا اوایل پاییز (مهر) به زمین اصلی منتقل می‌شوند.
- تکثیر رویشی: گیاهان 3 تا 4 ساله را از خاک خارج کرده، به 3 تا 4 قطعه تقسیم می‌کنند و با رعایت فاصله مناسب در زمین اصلی کشت می‌شوند. بلافاصله پس از کشت، آبیاری ضروری است.
- تناوب کاشت: برای تناوب با علف لیمو، گیاهانی مانند ذرت، گندم، گوجه فرنگی و گیاهان تیره پروانه‌آسا که به افزایش عناصر غذایی خاک و کنترل علف‌های هرز کمک می‌کنند، مناسب هستند.
- کوددهی: نیتروژن، اکسید فسفر و اکسید پتاس به افزایش عملکرد و کیفیت اسانس کمک می‌کنند. مصرف بیش از حد نیتروژن می‌تواند رشد رویشی را تسریع کند، اما میزان اسانس را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
- برداشت: پیکره رویشی علف لیمو را می‌توان یک یا چند بار در سال برداشت کرد. میانگین عمر مفید اقتصادی این گیاه تا 3 سال است. تمام قسمت‌های گیاه (تازه یا خشک) حاوی اسانس هستند.
ترکیبات شیمیایی و ارزش غذایی اسانس علف لیمو
اسانس علف لیمو حاوی ترکیبات فنلی، ترپنی و غیرترپنی است و جزء اصلی آن سیترال (Citral) است. گونه Cymbopogon citratus به‌طور معمول حاوی 70 تا 80 درصد سیترال در اسانس خود است. سیترال در واقع خود ترکیبی از دو ایزومر نرال (Z-Citral) و ژرانیال (E-Citral) است. علاوه بر سیترال، ترکیبات عمده دیگری مانند سیترونلال (Citronellal)، ژرانیول (Geraniol)، بتا-میرسن (β-Myrcene) و ژرانیل استات (Geranyl acetate) نیز در اسانس آن یافت می‌شوند.
مقایسه ترکیبات اصلی اسانس علف لیمو در مطالعات مختلف:
| ترکیب | درصد در اسانس (مطالعه ایران) | درصد در اسانس (اتیوپی) | درصد در اسانس (هندوستان) | درصد در اسانس (نیجریه) |
|---|---|---|---|---|
| سیترال | 43.49 | 14 | 4.68 | 2.60 |
| سیترونلال | 25.20 | * | 7.1 | 3.0 |
| ژرانیل استات | 41.6 | * | * | * |
| لینالول | 16.1 | * | * | * |
| ژرانیول | 3.83 | 40 | * | * |
| سیترونلیل استات | 2.48 | * | * | * |
یادآوری: ‘‘ به معنی عدم گزارش در منبع است. مطالعه‌ای نیز میزان سیترونلول را 3.0% گزارش کرده است.*
علف لیمو همچنین سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، فلاونوئید ها و ترکیبات فنولیک مانند لوتئولین، گلیکوزیدها، کوئرستین، کامپفرول، امیسین، کاتچول، کلروژنیک اسید و اسید کافئین است. این گیاه منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مانند ویتامین A، ویتامین‌های گروه B، فولات و ویتامین C، پتاسیم، منیزیم، فسفر، منگنز، روی و آهن است.
خواص دارویی و درمانی علف لیمو
علف لیمو به دلیل ترکیبات فعال زیستی فراوان، دارای طیف گسترده‌ای از خواص درمانی است که آن را به یک گیاه دارویی ارزشمند تبدیل کرده است.
تمرکز ویژه: خواص علف لیمو برای پوست و مو روغن علف لیمو و عصاره‌های آن به دلیل دارا بودن سیترال و لیمونن، خواص ضد میکروبی و ضد التهابی قوی دارند که آن را برای مراقبت از پوست و مو بسیار مفید می‌سازد.
- پاکسازی و ضد عفونی کننده پوست: سیترال موجود در روغن علف لیمو می‌تواند میکروب‌ها و آلودگی‌های روی پوست را از بین ببرد. این خاصیت ضد میکروبی و ضد عفونی‌کننده، آن را به یک تونیک موثر برای پوست، به‌ویژه پوست‌های چرب و مستعد آکنه تبدیل می‌کند. همچنین به تقویت بافت‌های پوست و بستن منافذ کمک می‌کند.
- درمان التهابات پوستی: لیمونن و کورستین موجود در علف لیمو دارای خواص ضد التهابی هستند. این خواص به درمان و تسکین قرمزی، تورم و خارش پوست کمک می‌کنند. مطالعات کاربرد موضعی روغن علف لیمو را برای عفونت‌های قارچی و بیماری‌های التهابی پوست تایید کرده‌اند.
- مقابله با عفونت‌های قارچی و باکتریایی: خاصیت ضد قارچی روغن علف لیمو در بهبود و درمان عفونت‌های قارچی داخلی و خارجی مانند کرم حلقوی، پای ورزشکاران و عفونت‌های قارچی دهان یا واژن مؤثر است. همچنین از رشد باکتری‌ها و میکروب‌ها مانند استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) و اشریشیا کلی (E. coli) جلوگیری می‌کند. این ویژگی به کاهش عفونت‌های باکتریایی در مجاری ادرار، معده و زخم‌ها کمک می‌کند.
- تقویت مو و کاهش شوره سر: عصاره علف لیمو در شامپو می‌تواند موجب تقویت مو و تحریک رشد آن شود. تحقیقات نشان داده‌اند که روغن علف لیمو اضافه شده به تونیک مو می‌تواند شوره سر را کاهش دهد. خاصیت ضد میکروبی و ضد التهابی آن از رشد قارچ‌های مرتبط با ایجاد شوره سر جلوگیری می‌کند و خارش و تحریک پوست سر را درمان می‌کند.
- کاهش بوی بد بدن: علف لیمو به دلیل خاصیت ضد عفونی‌کنندگی، ضد قارچی و ضد باکتریایی به رفع بوی نامطبوع بدن ناشی از تعریق زیاد و جلوگیری از عفونت‌ها کمک می‌کند. می‌توان آن را به آب حمام یا محلول پاشویه اضافه کرد.
- ترمیم بافت و تحریک سلولی: علف لیمو به دلیل دارا بودن انواع املاح معدنی مفید مانند منیزیم، سلنیوم، فسفر و روی، به ترمیم آسیب بافتی و تقویت تقسیم سلولی کمک می‌کند.
سایر خواص دارویی علف لیمو
- تسکین درد: دارای خاصیت ضد درد است و موجب تسکین دردهای مفاصل، ماهیچه‌ها، دندان‌درد، میگرن و روماتیسم می‌شود. ماساژ با روغن علف لیمو نیز برای کاهش درد عضلات و مفاصل مفید است.
- ضد افسردگی و آرام‌بخش: روغن علف لیمو اعتماد به نفس، امید و قدرت ذهنی را افزایش داده، با اختلالات افسردگی مقابله می‌کند و عصبانیت را کاهش می‌دهد. همچنین دارای خاصیت آرام‌بخش بر ذهن است و به کاهش استرس، خستگی، اضطراب و بی‌خوابی کمک می‌کند.
- بهبود هضم و ضد نفخ: موجب بهبود گوارش، رفع یبوست و جذب چربی‌ها می‌شود. همچنین به خارج کردن گاز روده‌ها و جلوگیری از توسعه گاز اضافی معده کمک می‌کند.
- ادرارآور (مدر): مصرف علف لیمو باعث افزایش ادرار می‌شود که به دفع چربی‌ها (حدود 4% حجم ادرار را چربی تشکیل می‌دهد)، آب اضافی و سموم مضر از بدن کمک می‌کند.
- تب‌بر: با مبارزه با عفونت‌های بدن و دفع سموم از طریق تعریق، به کاهش تب‌های شدید کمک می‌کند.
- افزایش شیر در مادران شیرده: روغن علف لیمو می‌تواند حجم و کیفیت شیر مادر را افزایش داده و از عفونت‌های باکتریایی در کودکان شیرخوار جلوگیری کند.
- تقویت سیستم ایمنی: آنتی اکسیدان های قوی موجود در علف لیمو (مانند کلروژنیک اسید، ایزواورانتین و سورتیاجاپونین) به محافظت از سلول‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد کمک کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. همچنین به تولید سلول‌های سفید خون و تحریک بازسازی سلول‌ها کمک می‌کند.
- سلامت قلب و عروق: تحقیقات نشان داده‌اند که علف لیمو می‌تواند به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) و تری‌گلیسیرید کمک کند. همچنین مصرف چای آن می‌تواند فشار خون سیستولیک را کاهش دهد.
- کنترل دیابت نوع 2: مرکال موجود در علف لیمو ممکن است به حفظ سطح بهینه انسولین و بهبود تحمل گلوکز در بدن کمک کند.
- دفع حشرات: به دلیل ویژگی حشره‌کشی، علف لیمو در دفع حشرات و جلوگیری از بیماری‌های ناشی از آن‌ها مانند مالاریا و تب دنگی موثر است.
- تقویت‌کننده عصبی: برای اعصاب و سیستم عصبی مفید است و به درمان مشکلاتی مانند لرزش، اضطراب، سرگیجه، بیماری آلزایمر، پارکینسون و تشنج کمک می‌کند.
- سلامت دهان و دندان: روغن علف لیمو می‌تواند باکتری‌های دهان را از بین ببرد و از بیماری‌های دندان و لثه جلوگیری کند. خاصیت قابض آن لثه‌ها را تقویت کرده و به تازگی نفس کمک می‌کند.
- کمک به کاهش وزن: چای علف لیمو به عنوان یک سم‌زدا به شروع متابولیسم و کاهش وزن کمک می‌کند. سیترال موجود در آن از تجمع چربی در ناحیه شکم جلوگیری کرده و با افزایش سوخت‌وساز، کالری‌سوزی را افزایش می‌دهد. با این حال، باید به عنوان مکمل یک رژیم غذایی اصولی و تحرک کافی در نظر گرفته شود.
- کمک به کودکان بیش فعال: طبق یک مطالعه، کودکان مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی (ADHD) پس از مصرف چای علف لیمو خواب بهتری را تجربه کردند.
- درمان کم خونی: به دلیل غنای آهن، برای افراد مبتلا به کم‌خونی سودمند است و به افزایش هموگلوبین خون کمک می‌کند.
- تسکین علائم پیش از قاعدگی (PMS): چای علف لیمو به‌عنوان درمانی طبیعی برای گرفتگی‌های قاعدگی، نفخ و گرگرفتگی استفاده می‌شود.
جدول ارزش تغذیه‌ای علف لیمو (30 گرم):
| ماده مغذی | مقدار |
|---|---|
| کالری | 30 |
| پروتئین | 1 گرم |
| چربی | 0 گرم |
| کربوهیدرات | 7 گرم |
| شکر | 0 گرم |
| کلسیم | 3 میلی‌گرم |
| پتاسیم | 34 میلی‌گرم |
| منگنز | 0.2 میلی‌گرم |
| منیزیم | 2.9 میلی‌گرم |
| آهن | 0.4 میلی‌گرم |
نحوه استفاده و اشکال مختلف علف لیمو
علف لیمو به اشکال مختلفی قابل استفاده است، از جمله گیاه تازه یا خشک، روغن اسانسی، و پودر.
- روغن اسانسی علف لیمو (Lemongrass Oil):
- روش تهیه: روغن علف لیمو از طریق تقطیر با بخار آب برگ‌های تازه یا کمی خشک‌شده گیاه به دست می‌آید.
- کاربرد در رایحه‌درمانی (آروماتراپی): به‌عنوان یک روغن ضروری محبوب، به‌طور گسترده در رایحه‌درمانی برای کاهش استرس، اضطراب و نشاط‌آوری استفاده می‌شود. می‌توان 3 تا 4 قطره از اسانس را در دستگاه خوشبوکننده خانگی (دیفیوزر) یا دستگاه بخور سرد ریخت.
- کاربرد موضعی: برای ماساژ، 2 تا 5 قطره اسانس علف لیمو را در 5 میلی لیتر روغن حامل (مانند روغن جوجوبا یا روغن نارگیل) رقیق کرده و روی موضع مورد نظر ماساژ دهید. این کار به تسکین دردهای روماتیسمی، عصبی و دررفتگی‌ها کمک می‌کند. برای تسکین ماهیچه های خسته پس از فعالیت بدنی، می‌توان آن را روی شقیقه ها، پاها، شانه‌ها یا گردن مالید. همچنین در کرم ها و لوسیون ها به‌عنوان ماده ضد عفونی‌کننده استفاده می‌شود.
- کاربرد خوراکی: می‌توان 1 قطره اسانس علف لیمو را در 120 میلی‌لیتر مایع رقیق کرده و مصرف نمود. این مصرف برای خواصی مانند اشتهاآوری، ضد نفخ و ضد کرم مفید است.
- کاربرد در محصولات بهداشتی: به دلیل خواص ضد باکتریایی، ضد عفونی‌کننده و خوشبوکننده، در تولید صابون، شامپو، عطر، ادکلن، خمیردندان و دهان‌شویه کاربرد دارد.
- چای یا دمنوش علف لیمو:
- طرز تهیه: 1 تا 3 قاشق چای خوری علف لیموی تازه یا خشک را در 1 فنجان آب جوش ریخته و حداقل 5 دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و میل کنید. برای تهیه چای با برگ‌های تازه، 1/4 لیوان برگ تازه را در 2 لیوان آب بجوشانید و 3 دقیقه دم کنید.
- مقدار مصرف: متخصصان توصیه می‌کنند 1 تا 2 فنجان دمنوش علف لیمو در روز مصرف شود.
- کاربرد: به عنوان یک چای سم‌زدا، برای بهبود متابولیسم، کاهش وزن، آرامش اعصاب و کمک به خواب، و مقابله با عفونت‌ها استفاده می شود.
- مصرف در آشپزی:
- ساقه‌ها و پیازهای پایینی علف لیمو رایحه‌ای تازه و لیمویی دارند که می‌توان آن‌ها را به چای، کاری، آبگوشت، سوپ، مرغ، ماهی، سالاد و دسر اضافه کرد. معمولاً در سوپ و چای، ساقه را به قطعات حدود 1 اینچی برش داده و قبل از سرو از مایع خارج می‌کنند. برای سالاد یا غذاهای سرخ‌کردنی، قسمت انتهایی ساقه و پیاز را خرد یا چرخ می‌کنند.
- پودر علف لیمو: پودر خشک علف لیمو نیز برای تهیه دمنوش یا در برخی دستورالعمل‌ها استفاده می‌شود.
عوارض جانبی و موارد منع مصرف علف لیمو
در حالی که علف لیمو در مقادیر معمولی غذایی معمولاً بی‌خطر است، اما مصرف دارویی یا بیش از حد آن می‌تواند عوارضی داشته باشد.
- حساسیت‌های پوستی: استفاده موضعی، به ویژه روغن اسانسی رقیق نشده، ممکن است باعث تحریک، قرمزی، خارش یا واکنش های آلرژیک (مانند درماتیت تماسی) شود.
- عوارض ناشی از مصرف زیاد: زیاده‌روی در مصرف (به‌ویژه دمنوش) می‌تواند منجر به سرگیجه، خواب‌آلودگی، خشکی دهان، افزایش گرسنگی، تکرر ادرار و خستگی شود.
- آسیب به اندام‌ها: مصرف زیاد روغن علف لیمو ممکن است به کبد و مخاط معده آسیب برساند. مصرف بیش از حد چای علف لیمو نیز می‌تواند بر عملکرد کلیه‌ها تأثیر بگذارد.
- مشکلات ریوی: استنشاق علف لیمو ممکن است در برخی افراد مشکلات ریوی ایجاد کند.
تداخلات دارویی و موارد منع مصرف: برخی افراد باید از مصرف علف لیمو خودداری کنند یا با احتیاط مصرف نمایند.
- بارداری و شیردهی: مصرف آن در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است باعث سقط جنین یا نقص مادرزادی شود و خاصیت محرک رحمی دارد.
- بیماران کلیوی و دیابتی: مصرف آن به بیماران کلیوی و دیابتی توصیه نمی‌شود. روغن علف لیمو می‌تواند منجر به کاهش قند خون شود.
- افراد تحت شیمی‌درمانی: باید از مصرف آن خودداری کنند، زیرا ممکن است با عملکرد برخی عوامل شیمی‌درمانی تداخل داشته باشد.
- تداخل با داروهای دیگر:
- فنوباربیتال و داروهای خواب‌آور: مصرف هم‌زمان با داروهای خواب‌آور می‌تواند عوارض جانبی دارو را افزایش دهد.
- داروهای متابولیزه شده توسط کبد: علف لیمو ممکن است سرعت تجزیه برخی داروها توسط کبد را کاهش دهد، که می‌تواند عوارض جانبی آن‌ها را بیشتر کند (مانند کلرزاکسون، تئوفیلین، بوفورالول).
- دیورتیک‌ها: اگر از داروهای ادرارآور تجویزی استفاده می‌کنید، باید از مصرف علف لیمو خودداری کنید.
- مشکلات قلبی: افرادی که ضربان قلب پایینی دارند یا دچار نارسایی قلبی هستند، باید از مصرف آن پرهیز کنند.
- سطح پایین پتاسیم: کسانی که سطح پتاسیم خون آن‌ها کم است، نباید از آن استفاده کنند.
- زخم‌های باز: استفاده از روغن علف لیمو روی زخم باز توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث احساس سوزش شدید شود.
نگهداری و خرید علف لیمو: علف لیمو تازه را می‌توان در ظروف پلاستیکی قرار داده و 2 تا 3 هفته در یخچال و تا 6 ماه در فریزر نگهداری کرد. هنگام خرید، به دنبال ساقه‌های محکم و سالم با رنگ سبز مایل به سفید، عطر زیاد و پیازهای سالم و متصل به ساقه باشید. از خرید علف لیموی قهوه‌ای و پوسته‌پوسته که به‌راحتی جدا می‌شود، خودداری کنید.
نتیجه‌گیری
علف لیمو یک گیاه چند منظوره با خواص دارویی، آرایشی، و غذایی فراوان است. این مطالعه نشان داد که تلقیح گیاه با قارچ آربوسکولار می‌تواند به‌طور قابل توجهی مقاومت علف لیمو را در برابر تنش شوری افزایش دهد و باعث بهبود خواص فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی، کاهش نشت یونی، و افزایش سطوح کلروفیل، کاروتنوئید، پرولین، کربوهیدرات‌های محلول، فلاونوئید، آنتوسیانین، پروتئین، و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شود. این بهبودها شامل افزایش جذب پتاسیم و کاهش جذب سدیم نیز می‌شود. یافته‌ها همچنین نشان داد که تلقیح با قارچ میکوریز آربوسکولار باعث افزایش درصد اسید کافئیک در علف لیمو می‌شود. این نتایج پتانسیل استفاده از فناوری میکوریز به‌عنوان یک رویکرد بیوتکنولوژیک عملی برای افزایش رشد و تولید ترکیبات زیست‌فعال Cymbopogon citratus در خاک‌های شور را نشان می‌دهد. در مجموع، علف لیمو به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای کشت در خاک‌های شور و بهره‌برداری از خواص فراوان آن در زمینه‌های مختلف سلامت و صنعت پیشنهاد می‌شود.
پرسش‌های متداول (FAQ)
1. علف لیمو چیست؟
علف لیمو (Lemongrass) یک گیاه علفی چندساله از خانواده گندمیان (Poaceae) با نام علمی Cymbopogon citratus است. این گیاه بومی مناطق گرمسیری آسیا است و به دلیل عطر و طعم قوی شبیه لیمو، در آشپزی، داروسازی، آرایشی، بهداشتی و رایحه‌درمانی کاربرد فراوانی دارد.
2. چگونه می‌توان چای علف لیمو را تهیه کرد؟
برای تهیه چای علف لیمو، می‌توانید 1 تا 3 قاشق چای‌خوری از برگ‌های تازه یا خشک‌شده علف لیمو را در یک فنجان آب جوش ریخته و حداقل 5 دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. سپس آن را صاف کرده و میل نمایید.
3. مهمترین خواص علف لیمو برای پوست و مو چیست؟
علف لیمو دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی قوی است که برای پوست و مو بسیار مفید است. این خواص به پاکسازی پوست، درمان التهابات و قرمزی، مقابله با عفونت‌های قارچی (مانند شوره سر) و باکتریایی، تقویت فولیکول‌های مو و تحریک رشد مو کمک می‌کند. همچنین در کنترل چربی پوست و از بین بردن بوی بد بدن مؤثر است.
4. آیا مصرف علف لیمو عوارض جانبی دارد؟
بله، مصرف بیش از حد علف لیمو یا استفاده نادرست از روغن اسانسی آن می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. این عوارض شامل تحریک پوستی، سرگیجه، خواب‌آلودگی، خشکی دهان، تکرر ادرار، افزایش گرسنگی، خستگی و در موارد نادر، آسیب به کبد و کلیه‌ها می‌شود.
5. چه کسانی نباید از علف لیمو استفاده کنند؟
زنان باردار و شیرده، افراد تحت شیمی‌درمانی، بیماران کلیوی و دیابتی، افرادی که ضربان قلب پایین یا سطح پتاسیم خون پایینی دارند، و کسانی که داروهای خاصی (مانند داروهای خواب‌آور، داروهای متابولیزه شده توسط کبد، و دیورتیک‌ها) مصرف می‌کنند، باید از مصرف علف لیمو خودداری کرده یا با پزشک خود مشورت نمایند. همچنین استفاده از روغن آن روی زخم‌های باز توصیه نمی‌شود.
6. چگونه باید علف لیمو را نگهداری کرد؟
علف لیموی تازه را می‌توان در ظروف پلاستیکی پیچیده و به مدت 2 تا 3 هفته در یخچال نگهداری کرد. برای نگهداری طولانی‌تر، می‌توان آن را تا 6 ماه در فریزر قرار داد.
