خواستگاه جوجوبا
منشأ دقیق بوته جوجوبا (jojoba bush) ناشناخته است؛ نام آن احتمالاً از نام بومیان آمریکا "jojowi" گرفته شده است. این گیاه در بیابان سونوران (Sonoran Desert) و سایر مناطق جنوب غربی ایالات متحده آمریکا، در باخا کالیفرنیا و شمال غربی مکزیک رشد میکند. زیستگاه آن دامنههایی با خاک دانهدار و حاشیه رودخانههایی است که خشک شدهاند. در خارج از کشورهای مبدأ، این بوته با موفقیت در اسرائیل، آرژانتین، پرو و استرالیا نیز کشت میشود.
گیاه جوجوبا (Jojoba) همیشه سبز است و دمای زیر 12 تا 14 درجه سانتیگراد (54 تا 57 درجه فارنهایت) را تحمل نمیکند. این گیاه به طور معمول بین 2 تا 2.5 متر (6.5 تا 8 فوت) ارتفاع مییابد، اما میتواند از 0.5 تا 6 متر (1.5 تا 20 فوت) ارتفاع داشته باشد. جوجوبا دارای ریشه عمودی (Taproot) تا 3 متر (10 فوت) طول است.
جوجوبا (Jojoba) را می توان در مزارع (plantations) واقع در مناطق خشک (dry regions) بسیاری از کشورها کشت کرد. ریشه دراز عمودی (long taproot) این گیاه، تامین آب و مواد مغذی را از لایه های عمیق تر خاک (deeper ground layers) تضمین می کند. آبیاری (irrigation) اضافی، اگرچه ضروری (necessary) نیست، اما عملکرد (yield) گیاه را افزایش می دهد.
استخراج روغن جوجوبا
دانههای رسیده را آسیاب کرده و تحت فشار سرد قرار میدهند. این سادهترین روش برای تولید روغن است. روش دیگر استخراج با استفاده از حلالها است. میتوان از تتراکلرید کربن (Carbon tetrachloride)، بنزن (benzene)، هگزان (hexane)، هپتان (heptane)، ایزوپروپیل الکل (isopropyl alcohol) و تتراکلرواتیلن (tetrachloroethylene) استفاده کرد، زیرا این حلالها قادر به حل کردن مومها هستند.
رنگ روغن جوجوبا: (Colour) زرد روشن، طلایی
بو روغن جوجوبا: (Odour) آرایشی، صابونی
طعم روغن جوجوبا: (Flavour) ملایم
ترکیب شیمیایی استرهای موم روغن جوجوبا
برخلاف اکثر روغنهای گیاهی دیگر، روغن هسته جوجوبا (Jojoba seed oil) مخلوطی از تریگلیسریدها (triacylglycerides) نیست، بلکه مخلوطی از استرهای مومی (wax esters) با طول زنجیره 38 تا 44 اتم کربن است.
طول زنجیره استر | محتوای استر (درصد) |
---|---|
C36 | 1-2 |
C38 | 6-7 |
C40 | 26-30 |
C42 | 49-52 |
C44 | 10-11 |
C46 | 1-2 |
C48 | 0-1 |
استرهاى مومى (Wax esters) شامل 47 تا 49 درصد اسيدهاى چرب (Fatty acids) و 50 تا 52 درصد الكل هاى چرب (Fatty alcohols) هستند. جدول زیر مقدار اسیدهاى چرب و الكل هاى چرب روغن هسته جوجوبا را به درصد (نسبت به هر جزء) نشان مى دهد
مشخصات شیمیایی اسیدهای چرب روغن جوجوبا
مشخصات فیزیکی روغن دانه جوجوبا
عمر مفید روغن جوجوبا
کاربردهای روغن جوجوبا
متن کامل این مقاله تخصصی، گامی فراتر در دنیای صابون سازی است که فقط در دسترس هنرجویان دوره مقدماتی و پیشرفته صابون سازی و یا مشترکین پلنهای نقرهای و طلایی سامانه نخبگان صابون ساز است.