روغن شاهدانه

زیستگاه (Habitat)

گیاه شاهدانه که از دیرباز مورد کشت قرار گرفته، منشأی در آسیای مرکزی دارد. امروزه شاهدانه (Cannabis) به دلیل مقاومت و سازگاری فوق العاده اش در سراسر جهان یافت می شود.

اتحادیه اروپا کشت گونه های شاهدانه با میزان تتراهیدروکانابینول (tetrahydrocannabinol)(THC) کمتر از ۰.۲ درصد را یارانه می دهد.

توصیف شاهدانه

دو زیرگونه از شاهدانه وجود دارد: شاهدانه sativa زیرگونه indica و شاهدانه sativa زیرگونه sativa. این گیاه یکساله می تواند تا هفت متر ارتفاع داشته باشد. بنابراین به دلیل استحکام آن، گیاهی سودمند است و در بسیاری از بخش های تجاری جایگاه خود را پیدا کرده است. شاهدانه گیاهی دوپایه (dioecious) است. برگ های آن پنجه ای با سه تا یازده بخش نیزه ای، نوک بسیار تیز و دندانه دار خشن است.

گیاه نر در قسمت بالایی ساقه، گل آذین با اجزای شل و رها تشکیل می دهد. گیاه ماده دارای یک یا دو گل در هر محور برگ است که توسط یک براکته غده ای کلاه شکل احاطه شده و سنبله کاذب متراکم و برگدار را تشکیل می دهد. میوه آن فندقه های براق به اندازه ۳ تا ۵ میلی متر است.

سطح میوه خاکستری مایل به سبز، با رگه های روشن و لکه های تیره است. زیر پوسته شکننده، دانه مایل به سبز قرار دارد. هسته شاهدانه علاوه بر روغن چرب (30-35٪)، حاوی تریگونلین، پروتئین (تقریبا 25٪)، رزین و قند است.

استخراج روغن شاهدانه

برای تولید روغن با کیفیت بالا از دانه‌های شاهدانه، لازم است که دانه‌ها به آرامی برداشت و پرس شوند. دانه شاهدانه در یک پوسته جامد به نام "پریکارپ" (Pericarp) قرار دارد که آن را از عوامل محیطی مانند نور خورشید و اکسیژن محافظت می‌کند. برای استخراج روغن، باید دانه‌ها تا زمانی که روغن از آنها خارج شود، پرس شوند.

پرس سرد بهترین روش برای استخراج روغن شاهدانه است، زیرا در این روش مواد مغذی و ارزشمند موجود در روغن توسط گرما آسیب نمی‌بینند. دمای مناسب برای پرس کردن روغن شاهدانه بین 40 تا 60 درجه سانتی‌گراد است. اگر دانه‌ها 30 تا 35 درصد روغن داشته باشند، می‌توان از هر هکتار زمین حدود 180 تا 350 لیتر روغن استخراج کرد.