چکیده
بشر هزاران سال است که لیمو (Citrus limon) و لیمو ترش (Citrus aurantifolia یا Citrus latiflia) را مصرف کرده است. در میان انواع خانواده مرکبات، لیمو و لیموترش از هیبریداسیون مرکبات با پاپدای اولیه منشأ می‌گیرند، از این رو از نظر تغذیه‌ای و ارگانولپتیکی مشابه هستند، در حالی که با سایر گونه‌های مرکبات مانند پرتقال و ماندارین تفاوت زیادی دارند. به جز محصولات تازه، درصد قابل توجهی از لیمو و لیموترش به عنوان آب میوه، اسانس، آب میوه(pulps) و سایر محصولات فرآوری و جداسازی می شوند. آب لیمو و لیموترش یا خود میوه سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فلاونوئیدها است که منابع غنی برای تغذیه انسان هستند. مصرف لیمو و میوه یا آب لیموترش برای سلامت انسان از نظر افزایش سیترات ادراری (urinary citrate)، کاهش فشار اکسایشی (oxidative stress relief)، بهبود سطح چربی و نشانگرهای التهاب، اثرات محافظتی عصبی از جمله مفید است. این اثرات مفید لیمو و لیموترش نه تنها به دلیل محتوای بالای ویتامین C بلکه به دلیل سایر ریزمغذی‌های فعال زیستی مانند فلاوونوئیدها (flavonoids) است. اسانس‌های لیمو و لیموترش برای قرن‌ها عطر تازه و مطبوع برای کاربردهای عطرسازی و طعم‌دهنده دارند. در مقایسه با پرتقال یا ماندارین (mandarin)، بررسی یکپارچه برای ترکیبات زیست فعال رژیمی لیمو و لیمو و اسانس کمیاب است. بنابراین، در این بررسی، کشت تاریخی، مصرف و فرآیند لیمو و لیموترش را معرفی کردیم، فعالیت‌های شیمیایی و بیولوژیکی فیتوکمیکال‌ها (phytochemicals) را در میوه‌ها و آبلیمو و لیموترش مورد بحث قرار دادیم و اجزای فرار و غیرفرار (non-volatile components) موجود در روغن لیمو و لیمو را خلاصه کردیم. این بررسی ممکن است دیدگاهی جامع برای کل صنعت لیمو و لیمو و همچنین ارزش های علمی آنها ارائه دهد.
مراجع:
Siyu Liu, Dietary bioactives and essential oils of lemon and lime fruits, Food Science and Human Wellness 11 (2022) 753-764.
متن کامل این مقاله تخصصی، گامی فراتر در دنیای صابون سازی است که فقط در دسترس هنرجویان دوره مقدماتی و پیشرفته صابون سازی و یا مشترکین پلن‌های نقره‌ای و طلایی سامانه نخبگان صابون ساز است.
