جنسینگ، گیاهی با سابقه هزار ساله در طب سنتی شرقی، امروزه به عنوان یک ابر ماده در صنعت مراقبت پوست شناخته می شود. این گیاه با ترکیبات منحصر به فرد خود، توانسته جایگاه ویژه ای در فرمولاسیون محصولات ضد پیری، روشن کننده و مرطوب کننده پیدا کند. ریشه و برگ های جنسینگ سرشار از آنتی اکسیدان ها، ویتامین ها و مواد معدنی هستند که نه تنها سلامت پوست را بهبود می بخشند، بلکه با چالش های مدرنی مانند آلودگی و استرس اکسیداتیو مقابله می کنند. در این مقاله، به بررسی تأثیر دو گونه معروف جنسینگ—آمریکایی و سیبری— بر پوست و نحوه استفاده از آنها در روتین روزانه می پردازیم.
تاریخچه جنسینگ در مراقبت پوستی
استفاده از جنسینگ در مراقبت پوست به قرن ها پیش در چین، کره و تمدن های شرقی باز می گردد. در متون قدیمی، این گیاه به عنوان «اکسیر جوانی» توصیف شده که توانایی بازگرداندن نشاط و شادابی به پوست را دارد. امروزه، تحقیقات علمی نشان می دهد ترکیباتی مانند جینسنوزایدها (Ginsenosides) موجود در جنسینگ، مسئول اثرات ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و تحریک کننده کلاژن هستند. این یافته ها، جنسینگ را به یک ماده کلیدی در محصولات مدرن تبدیل کرده است.
جنسینگ آمریکایی: محافظت در برابر پیری زودرس
ترکیبات و خواص کلیدی جنسینگ آمریکایی
جنسینگ آمریکایی (Panax quinquefolius) به دلیل غلظت بالای جینسنوزاید Rb1 شناخته می شود که خاصیت ضد التهابی و آرام بخشی قوی دارد. این ترکیب با کاهش تولید رادیکال های آزاد ناشی از اشعه UV و آلودگی، از تخریب کلاژن و الاستین جلوگیری می کند. علاوه بر این، جنسینگ آمریکایی حاوی پلیساکارید ها است که رطوبت پوست را افزایش داده و سد محافظتی آن را تقویت می کند.
کاربرد جنسینگ آمریکایی در محصولات مراقبت پوست
در محصولات ضد پیری، جنسینگ آمریکایی اغلب به عنوان یک ماده «انطباق پذیر» (Adaptogen) عمل می کند که پوست را در برابر استرس های محیطی مقاوم می سازد. مطالعه ای در سال ۲۰۲۱ نشان داد استفاده موضعی از عصاره جنسینگ آمریکایی به مدت ۸ هفته، چین و چروک های ریز را تا ۲۳٪ کاهش می دهد. این گیاه در سرم ها، کرم های دور چشم و ماسک های روشن کننده به کار می رود و برای پوست های حساس نیز مناسب است.
جنسینگ سیبری: مبارزه با افتادگی پوست و تقویت کلاژن
ترکیبات و فواید ضد پیری جنسینگ سیبری
جنسینگ سیبری (Eleutherococcus senticosus)، برخلاف نامش، از خانواده متفاوتی است اما به دلیل خواص مشابه، اغلب با جنسینگ واقعی مقایسه می شود. این گیاه سرشار از الوتروزیدها (Eleutherosides) است که جریان خون را در لایه های پوست بهبود بخشیده و تغذیه سلول ها را افزایش می دهد. همچنین، خاصیت منقبض کننده (Astringent) آن به سفت شدن پوست و کاهش علائم افتادگی کمک می کند.
نقش جنسینگ سیبری در محصولات مراقبت پوست
جنسینگ سیبری در محصولات ضدپیریِ فاقد پارابن و سولفات محبوبیت دارد. تحقیقات نشان می دهد این گیاه تولید کلاژن نوع I را تا ۳۵٪ تحریک می کند که باعث بهبود قوام و الاستیسیته پوست می شود. به علاوه، خاصیت ضد التهابی آن برای پوست های مستعد آکنه و روزاسه مفید است. از عصاره جنسینگ سیبری در تونرها، سرم های شب و کرم های سفت کننده پوست استفاده می شود.
مقایسه جنسینگ آمریکایی و جنسینگ سیبری
تفاوت در ترکیبات و اثرگذاری جنسینگ آمریکایی و سیبری
جنسینگ آمریکایی بر پایه جینسنوزاید Rb1، بیشتر روی محافظت از پوست در برابر عوامل خارجی تمرکز دارد، درحالیکه جنسینگ سیبری با الئوتروزیدها، بهبود گردش خون و کلاژن سازی را هدف می گیرد. جنسینگ آمریکایی برای پوست های خشک و حساس مناسب تر است، اما جنسینگ سیبری به دلیل اثرات قوی تر روی بافت پوست، برای پوست های بالغ و مستعد افتادگی توصیه می شود.
ملاحظات قانونی و دسترسی
در آمریکا، فروش جنسینگ سیبری تحت عنوان «جنسینگ» ممنوع است، زیرا از نظر فنی در دسته جنسینگ های واقعی قرار نمی گیرد. بنابر این، در برچسب محصولات اغلب از نام «الوترو» استفاده میشود. در مقابل، جنسینگ آمریکایی به طور گسترده در دسترس است و در ترکیب بسیاری از محصولات لوکس ضد پیری دیده می شود.
نحوه استفاده از جنسینگ در روتین پوستی
مراحل گام به گام
۱. پاکسازی و تونر حاوی جنسینگ: ابتدا پوست را با یک پاک کننده ملایم تمیز کنید. سپس از تونرهای حاوی عصاره جنسینگ سیبری برای تنظیم pH و آماده سازی پوست استفاده کنید.
۲. سرم جنسینگ: سرم های غلیظ با جنسینگ آمریکایی را روی پوست مرطوب بزنید تا جذب بهینه شود.
۳. کرم ضد پیری: در پایان، کرمی حاوی هر دو نوع جنسینگ را برای قفل کردن رطوبت و اثرات سینرژیک به کار ببرید.
توصیه های ترکیبی
جنسینگ را می توان با هیالورونیک اسید برای آبرسانی عمیق، یا با ویتامین C برای روشن شدن لکه ها ترکیب کرد.
عوارض جانبی و احتیاط ها
اگرچه جنسینگ به طور کلی بی خطر است، برخی افراد ممکن است به استفاده موضعی از آن حساسیت داشته باشند. پیش از مصرف گسترده، تست پچ روی بخش کوچکی از پوست توصیه می شود. همچنین، زنان باردار و شیرده باید با پزشک مشورت کنند.
نتیجه گیری
جنسینگ آمریکایی و سیبری، هرکدام با مکانیسم های منحصر به فرد خود، گزینه های ارزشمندی برای مقابله با پیری پوست، افتادگی و آسیب های محیطی هستند. با انتخاب محصولات مناسب و ترکیب آن ها در روتین روزانه، میتوان به پوستی سفت، روشن و جوان دست یافت. همیشه به ترکیبات محصولات و نیازهای خاص پوست خود توجه کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید