آیا میدانستید یک میوه یاقوتی رنگ میتواند همزمان از پوست شما مراقبت کند، رشد موهایتان را تقویت کند و حتی در برابر بیماریهای خطرناکی چون سرطان و فشار خون بالا سدی قدرتمند بسازد؟ انار، این میوه شگفتانگیز با طعمی دلپذیر و ترکیباتی بینظیر، فراتر از یک خوراکی ساده است؛ گنجینهای از آنتیاکسیدانها، پلیفنولها، و اسیدهای چرب مفید که سلامت درون و زیبایی بیرون را توأمان هدف قرار میدهد. در ادامه این مقاله، با نگاهی علمی و کاربردی به بررسی دقیق مواد مغذی، ترکیبات دارویی و خواص اعجابانگیز بخشهای مختلف انار – از دانه گرفته تا پوست و روغن هسته – میپردازیم تا ببینیم چگونه میتوان از این میوه در سبک زندگی، تغذیه، مراقبتهای پوست و مو و حتی درمانهای طبیعی استفاده کرد.
مواد مغذی و ترکیبات مفید انار
بر اساس منابع ارائه شده، مواد مغذی و ترکیبات مفید موجود در بخشهای مختلف انار عبارتند از:
- دانههای انار (آریلها):
- دانههای یاقوت مانند انار دارای خواص شگفتانگیزی هستند.
- یک لیوان دانه انار (حدود ۱۷۴ گرم) حاوی ۷ گرم فیبر، ۳ گرم پروتئین، ۳۰ درصد نیاز روزانه به ویتامین ث، ۳۶ درصد نیاز روزانه به ویتامین کا، ۱۶ درصد نیاز روزانه به فولات و ۱۲ درصد نیاز روزانه به پتاسیم است.
- دانههای انار شیرین هستند و هر لیوان دانه انار حدود ۲۱ گرم قند و حدود ۱۴۴ کالری انرژی دارد.
- ویتامین C موجود در دانه انار میتواند تا ۴۰ درصد از نیاز روزانه ما به این ویتامین را تامین کند.
- هسته انار (که بخشی از دانه است) حاوی ۲۰ درصد روغن طبیعی از کل وزن دانه است. همچنین حاوی پروتئین، فیبر، ویتامینها، مواد معدنی و پلی فنول است.
- نصف فنجان هسته انار حاوی ۷۲ کالری، ۱.۵ گرم پروتئین، ۱۶ گرم کربوهیدرات، ۳.۵ گرم فیبر رژیمی، صفر گرم چربی، ۱۶ درصد ویتامین کا و ۱۰ درصد ویتامین ث (از میزان توصیه شده روزانه برای بزرگسالان) است.
- آب انار:
-
- حاوی مادهای به نام پونیکالاجین (Punicalagin) است که یک آنتیاکسیدان بسیار قوی است. خاصیت آنتیاکسیدانی این ماده آنقدر زیاد است که باعث میشود آب انار ۳ برابر بیشتر از نوشیدنیهایی مانند آب انگور و چای سبز آنتیاکسیدان فعال داشته باشد.
- حاوی پلیفنولها مانند آنتوسیانینها، الاژیک اسید و دیگر پلیفنولهای گیاهی است.
- حاوی قند و ویتامینها است که به تامین انرژی کمک میکند.
- پوست انار:
- حاوی ماده پونیکالاجین (Punicalagin) است که یک آنتیاکسیدان بسیار قوی است. خاصیت آنتیاکسیدانی پونیکالاجین به پوست انار خواص زیادی میبخشد.
- پوست تنه درخت انار حاوی مواد موثره و عصارهای با خواص تثبیت کننده رنگ مو است. این عصاره اتانولی از پوست تنه به دست میآید.
- پوست تنه انار حاوی مقدار بالایی تانن است که برای تثبیت رنگ مو مفید است.
- روغن هسته انار:
- درون روغن هسته انار مادهای به نام پونیسیک اسید (Punicic acid) یافت میشود که جزء اسیدهای چرب اصلی دانههای انار است. این ماده یکی از اسیدهای چرب امگا ۶ است.
- روغن هسته انار بیشترین میزان اسید لینولئیک و امگا ۳ را دارد. (توجه: منابع مختلف طبقهبندیهای متفاوتی برای پونیسیک اسید ارائه کردهاند؛ منبع آن را امگا ۶، منبع آن را اسید چرب چند غیراشباع امگا ۵ و منبع آن را در کنار اسید لینولئیک و امگا ۳ در روغن هسته انار ذکر کرده است).
- پونیسیک اسید بخش عمدهای (بیش از ۷۵ درصد) از روغن هسته انار را تشکیل میدهد و دلیل غلظت و ویسکوزیته بالای این روغن است. ساختار پیوندهای دوگانه در زنجیره پونیسیک اسید باعث پیچ خوردن زنجیرهها میشود.
- روغن هسته انار حاوی پلیفنولها، کاروتنوئیدها و بخشهای غیرصابونیشونده (fraction) است که خواص ترمیمی دارند.
- روغن هسته انار حاوی ویتامین است.
- روغن هسته انار دارای خواص آنتیاکسیدانی است.
- انار (به طور کلی):
- انار به طور کلی سرشار از آنتیاکسیدان و پلیفنول است.
- حاوی فیبر، پروتئین، آهن، پتاسیم، کلسیم، ویتامینهای گروه B، ویتامین C و ویتامین K، اسید فولیک و انواع مواد معدنی است.
- حاوی آنزیمها و تاننها است.
- حاوی نیترات خوراکی است.
این ترکیبات و مواد مغذی در بخشهای مختلف انار به خواص سلامتی متعدد آن کمک میکنند.
ترکیب شیمیایی اسیدهای چرب روغن هسته انار
اسیدهای چرب | محتوا (٪) |
---|---|
اسید لوریک (Lauric acid) | 3.9 |
اسید پالمیتیک (Palmitic acid) | – |
اسید پالمیتولئیک (Palmitoleic acid) | – |
اسید مارگاریک (Margaric acid) | – |
اسید استئاریک (Stearic acid) | 2.6 |
اسید اولئیک (Oleic acid) | 6.6 |
اسید لینولئیک (Linoleic acid) | 6.9 |
اسید پونیکیک (Punicic acid) | 74.5 |
اسید ایکوزانوئیک (Eicosanoic acid) | – |
اسید آراشیدونیک (Arachidic acid) | – |
مشخصات فیزیکی کلیدی روغن انار
- چگالی نسبی: 0.9362
- شاخص انکسار: 1.5160 (در دمای 20 درجه سانتیگراد)
- عدد اسیدی: 1.83
- مواد غیرقابل صابونی: 2.26%
خواص دارویی انار
انار به عنوان یکی از سالمترین و بهترین میوهها شناخته میشود. تحقیقات علمی نشان دادهاند که انار مجموعهای از ترکیبات مفید را در خود دارد و میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد و خطر ابتلا به برخی بیماریها را کاهش دهد. انار حاوی ترکیباتی قوی با خواص دارویی است.
بر اساس منابع، خواص دارویی و مواد موثره انار در بخشهای مختلف آن به شرح زیر است:
ترکیبات کلیدی با خواص دارویی انار
- پونیکالاجین (Punicalagin): این ماده یک آنتیاکسیدان بسیار قوی است. در آب انار و پوست انار یافت میشود. خاصیت آنتیاکسیدانی آن ۳ برابر بیشتر از نوشیدنیهایی مانند آب انگور و چای سبز است. این ماده منجر به خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی قوی در انار میشود. مطالعات نشان دادهاند که مواد موثر موجود در انار، که مشخصاً از آنتیاکسیدان پونیکالاجین ناشی میشوند، میتوانند التهاب دستگاه گوارش را کاهش دهند و تأثیر خوبی در کاهش فعالیت سلولهای سرطانی مربوط به سرطان سینه و روده بزرگ داشته باشند. همچنین، مصرف آب انار باعث کاهش نشانگرهای التهابی مانند CRP و interleukin-6 در افراد دیابتی شده است.
- پونیسیک اسید (Punicic acid): این اسید درون روغن هسته انار یافت میشود و جزء اسیدهای چرب اصلی دانههای انار است. این ماده یکی از اسیدهای چرب امگا ۶، امگا ۵، یا یک اسید چرب چند غیراشباع است. پونیسیک اسید بخش عمدهای (بیش از ۷۵ درصد) از روغن هسته انار را تشکیل میدهد. این اسید ممکن است بتواند به مقاومت در برابر مراحل متعدد بیماری قلبی کمک کند. همچنین اثرات آنتیاکسیدانی بسیار قوی دارد.
- پلیفنولها: انار سرشار از پلیفنول است. این ترکیبات شامل آنتوسیانینها، الاژیک اسید و دیگر پلیفنولهای گیاهی هستند. پلیفنولها ترکیباتی زیست فعال با خواص آنتیاکسیدانی قوی هستند که میتوانند پوست را در برابر آسیبهای ناشی از عوامل مختلف محافظت کنند. الاژیک اسید همچنین یک آنتیاکسیدان و پلیفنول است که میتواند از اتلاف آب پوست جلوگیری کرده و هیپرپیگمانتاسیون را کاهش دهد. پلیفنولها در پوست تنه انار نیز یافت میشوند و میتوانند شدت و درخشندگی رنگ مو را در برابر آسیبهای خارجی حفظ کنند. روغن هسته انار نیز حاوی پلیفنولها است.
خواص دارویی مرتبط با بخشهای مختلف انار
- دانههای انار (آریلها):
- دانههای انار حاوی فیبر بالایی هستند که به سلامت دستگاه گوارش و عملکرد صحیح رودهها کمک میکند. مصرف انار دان شده به صورت کامل برای داشتن رودهای سالم بهترین راه است.
- فیبر موجود در انار به احساس سیری و کنترل اشتها کمک میکند که میتواند برای لاغری مفید باشد.
- دانههای انار حاوی ویتامین C هستند که تا ۴۰ درصد نیاز روزانه به این ویتامین را تامین میکند. ویتامین C برای درمان بیماری اسکوربوت (بیماری ناشی از کمبود ویتامین C) استفاده میشود. مصرف ۲ تا ۳ بار در روز انار و هسته آن میتواند به درمان این بیماری کمک کند.
- دانهها حاوی پلیفنول هستند که میتواند بدن را در برابر بیماریهایی مانند آنفولانزا، تب و سرماخوردگی محافظت کند. برای بیشترین مزایا، مصرف انار رسیده با هستههایش توصیه میشود.
- از هسته انار میتوان برای کاهش علائم تکرر ادرار استفاده کرد. جوشاندن هسته انار تازه و رسیده با گیاه آلیوم توبروزوم و نوشیدن مایع حاصل ۲ یا ۳ بار در روز پیشنهاد شده است.
- برای درمان بیماری کرمک در کودکان، مخلوط کردن پودر هسته انار با آب آناناس نارس و نوشیدن آن با شکم خالی ذکر شده است.
- هستههای انار (خرد شده) با زردچوبه میتواند به مبارزه با جوش صورت کمک کند.
- آب انار:
- خواص آب انار مانند یک داروی بدون عوارض عمل میکند و توانایی زیادی در کاهش التهابهای مشکلساز دارد.
- نوشیدن آب انار میتواند در درمان سرطان پروستات موثر باشد؛ در تحقیقات، مصرف روزانه ۲۳۷ میلیلیتر آب انار باعث کاهش سرعت دو برابر شدن میزان PSA (نشانهای از سرطان پروستات) از ۱۵ ماه به ۵۴ ماه در مردان شده است.
- مصرف آب انار میتواند باعث کاهش قابل ملاحظه فشار خون، خصوصا در کسانی که فشار خون بالایی دارند، شود.
- نوشیدن آب انار میتواند سطح تستوسترون (هورمون جنسی اصلی) را در مردان و زنان افزایش دهد.
- خواص ضد میکروبی و ضد قارچی آب انار میتواند از ایجاد عفونت و التهاب درون دهان جلوگیری کند. این شامل التهاب لثه، پیوره لثه و استوماتیت میشود.
- نوشیدن آب انار باعث کاهش تجمع پلاک دندان تا ۳۲ درصد شده است.
- نوشیدن روزانه ۲۳۷ میلیلیتر آب انار به طور قابل ملاحظهای باعث بهبود نشانگرهای حافظه کلامی و تصویری در افراد مسن با مشکل حافظه شده است.
- پوست انار:
- پوست انار دارای خاصیت آنتیاکسیدانی قوی از پونیکالاجین است.
- ماسک صورت ساخته شده از پودر پوست انار، آبلیمو و عسل میتواند لکههای تیره پوست را از بین ببرد، پوست را روشن کند و عوارض پیری پوست را کاهش دهد.
- آنتیاکسیدانهای موجود در پوست انار با جوش صورت مبارزه میکنند.
- برگ انار ممکن است در درمان پیسی مؤثر باشد، اما نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
- پوست تنه درخت انار حاوی عصارهای با خواص تثبیت کننده رنگ مو است. این عصاره اتانولی از پوست تنه به دست میآید. پوست تنه حاوی مقدار بالایی تانن است که برای تثبیت رنگ مو مفید است.
- روغن هسته انار:
- روغن هسته انار برای درمان اگزما و پسوریازیس یکی از روشهای شناخته شده است. با خاصیت آبرسانی و نرم کنندگی بالا با خشکی پوست و اگزما مبارزه میکند. مواد ضدالتهابی آن التهاب و قرمزی پوست را بهبود میبخشد و ترمیم پوست را تسریع میکند.
- روغن هسته انار برای درمان آفتاب سوختگی مناسب است.
- این روغن برای پوستهای چرب و پر آکنه و همچنین پوستهای خشک مناسب است و رطوبتی ماندگار فراهم میکند.
- روغن هسته انار حاوی کراتینوسیتها است که باعث تحریک و رشد سلولهای سطحی پوست، ترمیم آسیبهای پوست و جوانسازی آن میشود.
- پونیسیک اسید در روغن هسته انار اثرات آنتیاکسیدانی بسیار قوی دارد و پوست را در برابر آسیبهای خورشید محافظت میکند. یک مطالعه نشان داد مصرف موضعی این روغن میتواند در بهبود سرطان پوست در موشها مؤثر باشد.
- روغن هسته انار حاوی نوعی پیشساز استروژن است که به دلیل سازگاری با بدن انسان، برای بهبود بافت پوست و ایجاد تعادل هورمونی مناسب است.
- روغن هسته انار یکی از مواد تشکیل دهنده کرمهای ضد پیری است و علائم پیری پوست را از بین میبرد. خاصیت آنتیاکسیدانی آن با عوامل سرطان پوست مبارزه میکند. حاوی کلاژن است که باعث قوام و الاستیسیته پوست میشود.
- روغن هسته انار میتواند در درمان موخوره مؤثر باشد.
- آنتیاکسیدانها و ویتامینهای موجود در آن گردش خون در کف سر را افزایش داده، رگهای خونی را تقویت و باعث افزایش رشد مو میشوند.
- این روغن شوره سر و پوستهها را از بین برده و رشد مو را تقویت میکند.
- با باکتریهای پوست سر مبارزه کرده و اثرات ضد خارش دارد که برای بیماران مبتلا به پسوریازیس و اگزما روی پوست سر کارآمد است.
- یک منبع مناسب ویتامین C است که برای رشد و سلامت موها ضروری است و بافت پیوندی فولیکولهای مو را تقویت میکند.
- روغن هسته انار برای متعادل کردن سطح PH پوست سر، کنترل تولید بیش از حد روغن و جلوگیری از ریزش مو عمل میکند.
- انار (به طور کلی):
- دارای خاصیت ضدالتهابی بالا. میتواند التهابهای شدید را که عامل بیماریهای جدی هستند کاهش دهد.
- میتواند به درمان سرطان کمک کند. عصاره انار ممکن است بتواند تولید سلولهای سرطانی را کند کرده و حتی آنها را تحریک به آپوپتوز (مرگ برنامهریزی شده سلولی) کند. عصاره انار ممکن است بتواند از بازتولید سلولهای سرطانی سینه جلوگیری کرده و آنها را بکشد.
- میتواند فشار خون بالا را کاهش دهد.
- خواص انار در بهبود درد و ورم مفاصل ذکر شده است (جزئیات در منبع موجود نیست).
- غلظت آنتیاکسیدانهای انار و تأثیر آن در کاهش استرس اکسیداتیو، آن را برای تقویت عملکرد جنسی و قدرت باروری مفید میکند. استرس اکسیداتیو باعث اختلال در عملکرد اسپرم و کاهش باروری در زنان میشود.
- میتواند باعث بهبود حافظه شود. مصرف عصاره انار از فراموشی بعد از جراحی جلوگیری کرده و در افراد مسن حافظه کلامی و تصویری را بهبود بخشیده است. تحقیقات روی موشها نشان داده که ممکن است به مبارزه با آلزایمر کمک کند.
- سرشار از نیترات خوراکی است که ثابت شده باعث بهبود تأثیر ورزش میشود. مصرف عصاره انار قبل از ورزش گردش خون را افزایش داده، خستگی را به تعویق انداخته و تأثیر ورزش را افزایش داده است.
- در دوران بارداری به دلیل داشتن فیبر، پروتئین، آهن، پتاسیم، کلسیم، ویتامینهای گروه B، ویتامین C و K، اسید فولیک و مواد معدنی مختلف مفید است. مصرف آن باعث پاکسازی کبد مادر، جلوگیری از کمخونی، تقویت سیستم گوارشی، پاکسازی بدن از رادیکالهای آزاد، درمان گرفتگی عضلات و رشد مغزی جنین میشود.
به طور کلی، انار و اجزای آن سرشار از مواد مغذی و ترکیباتی با خواص دارویی قوی از جمله آنتیاکسیدانها (مانند پونیکالاجین) و اسیدهای چرب مفید (مانند پونیسیک اسید) هستند که در پیشگیری و کمک به درمان انواع بیماریها از جمله سرطان، بیماریهای قلبی، التهابات، مشکلات گوارشی، و بهبود سلامت پوست و مو نقش دارند.
خواص انار برای پوست و مو
انار میوهای است که از دیرباز برای سلامتی و زیبایی ارزش قائل بوده است. منابع ارائه شده اطلاعات جامعی در مورد خواص انار برای پوست و مو ارائه میدهند و به استفاده از قسمتهای مختلف این میوه، از جمله دانهها، پوست، عصاره و روغن هسته، اشاره میکنند.
خواص انار برای پوست
انار سرشار از ترکیبات مفیدی است که میتواند به سلامت پوست کمک کند. از جمله این ترکیبات میتوان به آنتیاکسیدانهای قوی مانند پونیکالاجینها، آنتوسیانینها، الاجیک اسید، و پلیفنولها اشاره کرد که با رادیکالهای آزاد مبارزه میکنند و از پیری زودرس جلوگیری میکنند. ویتامین C نیز که برای تولید کلاژن، روشن کردن پوست و محافظت در برابر آسیبهای خورشید ضروری است، در انار یافت میشود. روغن هسته انار نیز حاوی اسید پونیسیک (اسید چرب امگا ۵) است که آبرسانی عمیق انجام داده و التهاب را کاهش میدهد.
برخی از مهمترین خواص انار برای پوست عبارتند از:
-
خواص انار در مبارزه با پیری پوست
آنتیاکسیدانها به کاهش ظاهر لکههای پیری، چین و چروک و خطوط ریز کمک میکنند. انار میتواند فرآیندهای بازسازی طبیعی پوست را تحریک کرده و به تجدید سلولها کمک کند. عصاره و روغن هسته انار در محصولات ضد پیری استفاده میشوند و ظاهر پوست را جوانتر و سفتتر میکنند.
-
اثرات ضد التهابی انار برای پوست
انار و ترکیبات آن، مانند پونیکالاجین، دارای خواص ضد التهابی قوی هستند. این خاصیت میتواند به کاهش التهاب، قرمزی و تحریک پوست در شرایطی مانند آکنه، اگزما و پسوریازیس کمک کند. روغن هسته انار پوست را آبرسانی و نرم کرده و التهاب و قرمزی ناشی از اگزما و پسوریازیس را بهبود میبخشد.
-
آبرسانی و تغذیه پوست با روغن هسته انار
روغن هسته انار، به ویژه به دلیل داشتن اسید پونیسیک، آبرسانی عمیقی برای پوست فراهم میکند. این روغن برای پوستهای خشک و دارای اگزما مفید است. منابع نشان میدهند که روغن هسته انار برای انواع پوست مناسب است و رطوبت ماندگار و سالمی را به همراه دارد. همچنین به بهبود بافت پوست کمک میکند.
-
خواص انار برای محافظت پوست در برابر نور خورشید
آنتیاکسیدانهای موجود در انار ممکن است به محافظت طبیعی پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) کمک کنند. با این حال، این محافظت برای جایگزینی ضد آفتاب کافی نیست و همیشه باید از ضد آفتاب استفاده کرد. اسید پونیسیک موجود در روغن هسته انار نیز پوست را در برابر آسیبهای خورشید محافظت میکند.
-
خواص ضد میکروبی و مبارزه با آکنه انار
انار حاوی ترکیبات ضد میکروبی طبیعی، از جمله ویتامین C، است که ممکن است به مبارزه با باکتریها و قارچها در پوست کمک کند. این خاصیت میتواند در درمان آکنه (مانند باکتری P. acnes) مفید باشد. استفاده از ماسکهای خانگی با پوست یا دانه انار ممکن است به مبارزه با جوش صورت کمک کند.
-
انار به عنوان لایه برداری طبیعی
دانههای له شده انار میتوانند به عنوان یک لایهبردار طبیعی برای حذف سلولهای مرده پوست، پاکسازی منافذ و بهبود بافت پوست استفاده شوند.
-
تقویت و ترمیم پوست توسط انار
روغن هسته انار سلولهای اصلی لایه بیرونی پوست (کراتینوسیتها) را تحریک کرده و به ترمیم آسیبهای پوستی کمک میکند. این روغن مواد مغذی را مستقیماً به پوست میرساند و ترمیم پوست را سریعتر میکند.
-
خواص انار در روشن کنندکی و کمک به لکهها
ماسک تهیه شده از پودر پوست انار، آبلیمو و عسل میتواند به از بین بردن لکههای تیره و روشن شدن پوست کمک کند. انار میتواند به روشن شدن لکههای تیره ناشی از اشعه UV و جای زخم کمک کند.
برای بهرهمندی از خواص انار برای پوست، میتوان آن را مصرف کرد (مانند خوردن دانهها یا نوشیدن آب انار) یا به صورت موضعی استفاده کرد. محصولات مراقبت از پوست حاوی عصاره یا روغن هسته انار در دسترس هستند. عصاره انار که محلول در آب است برای روشن کردن و سفت کردن پوست مناسب است. روغن هسته انار که غلیظ و سرشار از اسید پونیسیک است برای آبرسانی، کاهش التهاب و ترمیم سد دفاعی پوست، به ویژه در پوستهای خشک یا حساس، مفید است. میتوان روغن هسته انار را به تنهایی به عنوان روغن صورت یا مخلوط با مرطوبکننده استفاده کرد. ماسکهای صورت را میتوان با عصاره یا آب انار تهیه کرد. پودر پوست یا دانه انار نیز در ماسکها و اسکرابهای خانگی استفاده میشود. استفاده از روغن هسته انار حتی به مقدار کم نیز مؤثر است.
محدودیتها و ادعاهای نامشخص انار برای پوست
برخی منابع اشاره میکنند که فواید موضعی انار ممکن است محدودتر از مصرف خوراکی آن باشد. ادعاهایی مانند پیشگیری کامل از سرطان پوست تنها با استفاده از انار، افزایش تضمینی کلاژن، تضمین درخشندگی پوست، یا قابلیت پاک کنندگی پوست تنها با محصولات انار، اثبات نشده یا نیاز به رویکرد جامعتری دارند. پلیفنولهای عصاره انار در آب به سرعت اکسید میشوند، بنابراین محصولات حاوی عصاره را بهتر است به سرعت مصرف کرد.
خواص انار برای مو
انار و به خصوص روغن هسته آن برای سلامت مو نیز مفید هستند.
برخی از خواص انار برای مو شامل موارد زیر است:
- خواص انار در تقویت فولیکول مو و رشد مو
آنتیاکسیدانهای موجود در انار میتوانند با تقویت فولیکولهای مو و بهبود خونرسانی به پوست کف سر، موها را تقویت کنند. روغن هسته انار گردش خون را در ریشه مو تحریک میکند و به فولیکولها کمک میکند مواد مغذی لازم را برای رشد سریعتر دریافت کنند. ویتامین C نیز برای رشد و سلامت مو و تقویت بافت پیوندی اطراف فولیکولها ضروری است.
- خواص انار در مبارزه با شوره سر و خارش
روغن هسته انار میتواند به از بین بردن پوستهها و شوره سر که منافذ فولیکولها را میبندند، کمک کند و رشد موها را تقویت نماید. خواص ضد خارش و ضد باکتریایی این روغن در بیماران مبتلا به پسوریازیس و اگزما کارآمد است و قرمزی و التهاب را تسکین میدهد.
- خواص انار در درمان خشکی و وز مو
روغن هسته انار میتواند در درمان موخوره مؤثر باشد و نوک موها را نرم و وز مو را برطرف کند. همچنین میتواند از گره خوردن موهای فر و مجعد جلوگیری کرده و آنها را نرم و حالتپذیر کند. این روغن موها را در برابر آلودگیهای محیطی محافظت کرده و به خصوص به موهای خشک حیات دوباره میبخشد.
- روغن هسته انار در تغذیه و سلامت مو
روغن هسته انار به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها و ویتامینها، مانند یک تونیک مؤثر عمل کرده و موها را تغذیه میکند.
- خواص انار برای تعادل PH پوست سر
روغن هسته انار به تعادل سطح PH پوست سر کمک کرده، تولید بیش از حد چربی را کنترل و مانع از ریزش مو میشود.
- خواص انار در پیشگیری از پیری زودرس مو
شواهدی نشان دادهاند که انار حتی در پیشگیری از سفید شدن مو نیز میتواند مؤثر باشد.
برای تقویت موها میتوان انار را خورد. روغن هسته انار را میتوان پس از حمام به ساقه موها مالید تا براقتر و سالمتر شوند، یا برای مرطوب کردن و تنظیم جریان خون در پوست سر ماساژ داد. روغن هسته انار میتواند با روغنهای حامل دیگر ترکیب شود و به عنوان تونیک مو استفاده گردد. عصاره پوست انار نیز به دلیل داشتن تاننها و پلیفنولها در محصولات مراقبت از مو، به ویژه برای موهای رنگ شده، استفاده میشود تا رنگ مو را تثبیت کرده و از کمرنگ شدن آن جلوگیری کند و رنگ را از آسیبهای خارجی محافظت نماید.
دیگر خواص انار
بر اساس منابع ارائه شده، انار به عنوان یکی از سالمترین و بهترین میوهها، مجموعهای از ترکیبات مفید را دارا بوده و فواید بسیاری برای سلامتی و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها دارد. علاوه بر خواص شناخته شده برای پوست، مو، قلب، سرطان، التهاب و دستگاه گوارش، منابع به “سایر خواص” انار نیز اشاره میکنند که در ادامه به تفصیل بررسی میشوند:
خواص ضد میکروبی و ضد قارچی انار
انار قابلیت مبارزه با میکروارگانیسمهای مضر را دارد و محققان فعالیتهای ضد میکروبی و مبارزه آن با باکتریها و قارچها را مشاهده کردهاند. تأثیر ضد باکتری و ضد قارچی انار میتواند از ایجاد عفونت و التهاب درون دهان، شامل شرایطی مانند التهاب لثه، پیوره و استوماتیت، جلوگیری کند. تحقیقات نشان دادهاند که نوشیدن آب انار باعث کاهش تجمع پلاک دندان تا 32% میشود. انار حاوی ضد میکروبهای طبیعی از ویتامین C است که ممکن است با باکتری و قارچ در پوست مبارزه کند. روغن هسته انار نیز با باکتریهای پوست سر مبارزه کرده و اثرات ضد خارش در بیماران پسوریازیس و اگزما دارد.
تأثیر انار بر بهبود حافظه
شواهدی وجود دارد که میوه انار ممکن است باعث بهبود حافظه شود. یک تحقیق بر روی بیماران نیازمند جراحی نشان داد که مصرف 2 گرم عصاره انار از فراموشی بعد از جراحی جلوگیری کرد. تحقیق دیگری بر روی افراد مسن با مشکل حافظه نشان داد که نوشیدن 237 میلیلیتر آب انار به صورت روزانه، به طور قابل ملاحظهای نشانگرهای «حافظه زبانی» و «حافظه تصویری» را بهبود بخشید. علاوه بر این، تحقیقات بر روی موشها نیز نشان داد که انار ممکن است به مبارزه با بیماری آلزایمر کمک کند.
بهبود تأثیر ورزش و افزایش انرژی بوسیله انار
انار سرشار از نیترات خوراکی است که ثابت شده باعث بهبود تأثیر ورزش در بدن میشود. مصرف تنها یک گرم عصاره انار 30 دقیقه قبل از ورزش، گردش خون را افزایش داده، خستگی را به تعویق انداخته و تأثیر ورزش بر بدن را در ورزشکاران بهبود بخشیده است. انار حاوی میزان زیادی کربوهیدرات است که به حفظ انرژی در طول تمرین کمک کرده و مانع کمبود انرژی و ضعف میشود. 90 درصد کالری انار از کربوهیدرات آن است که منبع انرژی دلخواه بدن است. آب انار حاوی قند و ویتامین است که کمک میکند تمام روز سرحال و پرانرژی باشیم. انار یک منبع انرژی قوی است.
خواص انار در بارداری
انار به دلیل دارا بودن فیبر، پروتئین، آهن، پتاسیم، کلسیم، ویتامینهای B و C و K، اسید فولیک و انواع مواد معدنی، میوهای مفید برای دوران بارداری است. مصرف انار باعث پاکسازی کبد مادران باردار، جلوگیری از کمخونی، تقویت سیستم گوارشی، پاکسازی بدن از رادیکالهای آزاد، درمان گرفتگی عضلات و رشد مغزی جنین میشود.
خواص انار برای کبد چرب
انار سرشار از آنتیاکسیدان و پلیفنل است که به درمان کبد چرب کمک میکنند. این مواد مانع از رسوب غذا در کبد شده و در نتیجه احتمال ابتلا به کبد چرب را کاهش میدهند. برای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب کافی است روزانه دو عدد انار مصرف کنید.
کمک انار به درمان بیماری اسکوربوت
هسته انار به دلیل داشتن ویتامین C میتواند برای درمان اسکوربوت (بیماری ناشی از کمبود ویتامین C) استفاده شود. مصرف انار و هسته انار تازه 2 تا 3 بار در روز تا زمان بهبودی کامل توصیه شده است.
خواص انار در کاهش علائم ادرار مکرر
برای رفع تکرر ادرار میتوان از هسته انار استفاده کرد. یک روش شامل جوشاندن هسته انار تازه و رسیده با گیاه Allium tuberosum در آب و نوشیدن مایع خنک شده آن است.
انار برای حفظ سلامت عمومی و مبارزه با بیماریهای فصلی
هسته انار حاوی پلیفنول است که برای محافظت از بدن در برابر بسیاری از بیماریها مانند آنفولانزا، تب و سرماخوردگی کمک میکند. مصرف مستقیم انار رسیده با هستههایش برای بدست آوردن بیشترین مزایای آن توصیه شده است.
کمک انار به درمان بیماری کرمک
برای درمان بیماری کرمک که معمولا در کودکان اتفاق میافتد و میتواند در رشد آنها اختلال ایجاد کند، میتوان از هسته انار استفاده کرد. روش درمان شامل مخلوط کردن یک قاشق پودر هسته انار در یک لیوان آب آناناس نارس و نوشیدن آن با شکم خالی است.
اثر آرامبخشی روغن هسته انار
روغن هسته انار دارای اثر آرامبخشی است و به همین دلیل برای ماساژ نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
در مجموع، انار فراتر از یک میوه خوشمزه، یک منبع غنی از ترکیبات فعال است که فواید متنوعی از تقویت حافظه و عملکرد ورزشی گرفته تا کمک به درمان برخی بیماریهای خاص و بهبود سلامت عمومی ارائه میدهد. این خواص گسترده انار را به یک میوه کامل تبدیل میکند.
استفاده از انار در محصولات آرایشی و صابون سازی
روغن هسته انار و عصاره انار در بسیاری از محصولات آرایشی مانند شامپوها، صابون ها، مرطوبکننده ها و پمادهای پوست به کار میروند. در صنعت صابون سازی، قسمتهای مختلف انار مانند دانهها، پوست، عصاره، آب انار فشرده، روغن هسته و پوره میوه (مخلوط با میوههای دیگر مانند انبه) به کار میروند. این مواد برای افزودن خواص، رنگ، عطر و حتی لایه برداری به صابون استفاده میشوند. از پودر پوست و دانه انار میتوان به عنوان افزودنی در صابون سازی استفاده کرد. آب انار فشرده میتواند رنگ نارنجی/قرمز زیبایی به صابون بدهد، هرچند ممکن است رنگ آن تغییر کند. روغن هسته انار میتواند به عنوان روغن اضافی (super fat) در صابون های فرآیند سرد به کار رود. پوره میوه حاوی قندهای طبیعی است که کف صابون را افزایش میدهد. در فرآیند صابون سازی، از رنگهای معدنی (مانند میکا) و طبیعی (مانند زغال فعال) برای ایجاد رنگهای مشابه انار استفاده میشود. صابون سازان هم از روش فرآیند سرد و هم از فرآیند گرم برای تهیه صابون انار استفاده میکنند. فرآیند گرم سریعتر است اما به دماهای بالاتر نیاز دارد و نیازمند احتیاط در کار با مواد شیمیایی (قلیاب) است.
به طور کلی، منابع نشان میدهند که انار میوهای با خواص گسترده برای سلامت پوست و مو است که هم از طریق مصرف خوراکی و هم استفاده موضعی از عصارهها، روغن و سایر قسمتهای آن میتوان از فواید آن بهرهمند شد. این خواص شامل مبارزه با پیری و التهاب، آبرسانی، ترمیم، محافظت و تقویت پوست و مو است.
ماندگاری روغن هسته انار
برای تضمین ماندگاری حداقل 12 ماه از تاریخ تولید، روغن باید در مکانی خنک (10 تا 20 درجه سانتیگراد)، خشک و تاریک نگهداری شود.