پرورش و تکثیر عقرب از جمله کسب و کار هایی است که در صورت آموزش صحیح، اخذ مجوزهای لازم و فعالیت قانونی می تواند بسیار پر درآمد باشد.
فروش زهر عقرب تنها زمانی ممکن است که شما مجوزهای لازم را اخذ کرده باشید و از این طریق راه برای صادرات زهر عقرب نیز برای شما باز می شود.
در مطلب پیش رو قصد داریم انواع روش های استاندارد برای جمع آوری و صید عقرب را معرفی کنیم.
از آنجا که مطالعه رفتار عقرب ها حیاتی (vital) است و روش های جمع آوری برای صید آن ها نقش مهمی ایفا می کند، به نظر می رسد درک روش های مورد استفاده برای صید عقرب ها ضروری است. مقاله مروری پیش رو، مقالات مربوط به روش های جمع آوری و گرفتن عقرب ها را از پایگاه های داده مربوطه با استفاده از کلمات کلیدی عقرب، روش های جمع آوری، جمع آوری، صید استخراج کرده است. بر اساس نوع و اهداف مطالعه، حداقل ده روش جمع آوری و صید عقرب ها وجود دارد، از جمله:
- استفاده از نور سیاه (اشعه فرابنفش) (Black light)
- جابجایی سنگ ها (rock-rolling)
- تله گودالی (pitfall trap)
- تله آب (water-pan trap)
- تخریب دیوارهای خشتی و گلی (adobe and mud walls destruction)
- با استفاده از یک پارچه مرطوب یا گونی جوت (using a wet cloth or gunny sack)
- ریختن آب در لانه (pouring water into nests)
- حفر کانال (digging canal)
- استفاده از نوار لاستیکی (using a rubber band)
نور سیاه و تله زمینی از جمله پرکاربردترین روش ها برای صید عقرب های شبانه هستند. جابجایی سنگ ها متداول ترین روش برای صید عقرب در روز است. در برخی موارد، محقق ممکن است از تمام روش های صید و جمع آوری عقرب استفاده شود.
نتایج و بحث
یافته های این مطالعه مربوط به طبقه بندی، جمع آوری و گرفتن عقرب ها بسته به نیاز به نمونه های زنده یا مرده است. در برخی موارد، از روش خاصی برای از بین بردن این گونه ها به عنوان راهی برای مبارزه و کنترل آن ها استفاده شد. عقرب ها را می توان بصورت غیرفعال یا فعال جمع آوری کرد.
جمع آوری فعال (Active Collection) عقرب ها
صید عقرب با نور سیاه (نور ماوراء بنفش)
کیفیت متمایز کوتیکول عقرب، خاصیت فلورسانس آن است. این ویژگی بیش از 60 سال پیش کشف شد. عقربها و برخی دیگر از موجودات مانند سخت پوستان هنگام قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (320-400 نانومتر) از طریق خاصیت فلورسانس خود نور سبز-آبی ایجاد می کنند. مولکولهای اسکلت خارجی، اشعه ماوراء بنفش را جذب کرده و مجدداً از خود ساطع می کنند و در نتیجه برای انسان قابل مشاهده می شود. به دلیل خاصیت فلورسانس، بهترین زمان برای گرفتن عقرب در شب استفاده از نور ماوراء بنفش است، به طوری که می توان آنها را به راحتی در تاریکی پیدا کرد. عقرب ها را می توان در شب با استفاده از چراغ قوه نور سیاه مشاهده کرد که در فاصله صحیح از زمین یا دیوارهای آجری نگه داشته شده و به حرکت خود ادامه می دهد. عقربها در زیر نور ماوراء بنفش کاملاً تابش دارند و سپس توسط پنس (انبرک) قابل صید هستند. اخیراً انواع لامپ های دیود ساطع کننده (LED) برای تشخیص و جمع آوری عقرب ها معرفی شده است. در حال حاضر، اکثر مطالعات از نور سیاه برای جمع آوری عقرب ها استفاده می کنند (شکل 1).
صید عقرب جابجایی سنگ ها (rock-rolling)
عقرب ها حیوانات فرصت طلب هستند و از هر سوراخ یا ترک به عنوان پناهگاه استفاده می کنند. این موجودات به راحتی می توانند مکانی مناسب را برای خود در بین مناطق صخره ای بیابند. آن ها معمولاً از ترک ها و حفره های سنگی استفاده می کنند که با اندازه بدن آن ها مطابقت دارد و حیوانات بزرگ تر نمی توانند به آنها نفوذ کنند. بنابراین جابجا کردن سنگ ها می تواند به جمع آوری عقرب ها کمک کند. این روش یکی از متداول ترین روش های صید عقرب ها است. بسیاری از محققان نمونه های خود را از طریق این روش می گیرند.
روش تله گودالی (pitfall trap) برای صید عقربها
در روش تله گودالی، بر اساس اهداف مطالعه، سوراخ هایی با فواصل زمانی مشخص در زمین حفر می شوند. وجود تعداد زیادی عقرب در منطقه سپس ظروف یا قوطی ها را داخل سوراخ ها قرار می دهند و ناحیه اطراف سوراخ ها را نیز تا زمین پر می کنند. تله گودالی برای گرفتن حیواناتی مانند عقرب، مارمولک، هزارپا، میریاپودا و سوسک استفاده می شود. نقشه ایجاد این تله ها و فواصل و الگوهای آن ها بسته به نیازها و نوع مطالعه و نوع حیوان مورد نظر متفاوت است. حیوان پس از گرفتار شدن در دام قادر به فرار از آن نیست. تله گودالی در اندازه های مختلف ساخته می شود و به اشکال خشک و مرطوب تقسیم می شود. تله گودالی خشک با نصب یک ظرف، قوطی، شیشه یا سطل های پلاستیکی کوچک در زمین ساخته می شود. تله گودالی مرطوب همان تله خشک است اما حاوی یک ماده کشنده برای حیوان گرفتار شده است.
صید عقرب با تله آب (water-pan trap)
این روش مشابه تله گودالی است، فقط با این تفاوت که سطل یا سطل کوچک با حجم حدود 1.5 لیتر و ارتفاع 14 سانتی متر، قطر پایین 11.5 سانتی متر و قطر باز شدن 13.5 سانتی متر مدفون در زمین است. بعد از اینکه سطل کوچک در زمین دفن شد، صبح زود یا هنگام غروب تا ارتفاع 5 تا 6 سانتی متر از آب پر می شود و نمونه های به دام افتاده در طلوع آفتاب روز بعد جمع آوری می شوند. در این روش، نمونه ها اغلب در آب غوطه ور می شوند. نصب سطل آب کوچک در زمین در مناطق خشک تر و مناطق بیابانی کارآمدتر است. عقرب ها با وعده آب در این دام ها فریب می خورند و دیگر قادر به فرار نیستند. نقشه تله آب بر اساس نیازها و نوع مطالعه متفاوت است. به نظر می رسد این روش در مناطق گرم و خشک مانند کاشان، خوزستان و مناطق مرکزی ایران با بارندگی تا 150 میلی متر کارآمد است.
تخریب دیوارهای خشتی و گلی (adobe and mud walls destruction)
استفاده از پارچه مرطوب یا گونی جوت (Using a wet cloth or gunny sack)
صید بوسیله ریختن آب در لانه عقرب
کندن کانال
نوار لاستیکی
منبع:
متن جالب و آموزنده ای بود. سپاسگزارم